فرارو- در طول سال گذشته برنامه دولت برای استفاده از مقادیر مالیاتی به منظور جبران کسری بودجه دولت افزایش می یابد، به طوری که مالیات های جدید در این سالیان بروز و درآمد ایجاد شده است، مالیات بر ثروت، مالیات بر خانه و خودروهای لوکس، مالیات بر خانه های خالی است. و به مبلغی از حسابهای بانکی همگی پایه‌های کشوری هستند که دولت از آنها قصد دارند بیشتر را داشته باشند.
به گزارش فرارو، بسیاری از ارزیابی‌ها در حالی که هیچ گونه خدمات ملموسی در رابطه با افزایش اخذ مالیات ارائه نمی‌شود، این فشار مالیاتی دولت توجیهی ندارد. در همین رابطه مرتضی افقه استاد اقتصاد دانشگاه به فرارو می‌گوید: «دولت نمی‌تواند به‌طور بی‌مهابا برای افزایش مالیات از مردم تصمیم بگیرد، آن هم در شرایطی که بخشی از مردم با مشکلات اقتصادی و معیشتی دست و پنجه نرم‌افزار می‌کنند، این افراد را در قبال مالیاتی که از مردم به هیچ‌وجه نمی‌گیرند. عنوان سرویسی ارائه نمی‌دهد، زیرا چنین مسائلی برای این فشار مالیاتی جا نیفتاده است که مالیات را برای خود مردم باید خرج کرد، نه اینکه این منابع صرف ریختن و پاشهای دولت شوند.»
به گفته افقه، دولت این روند مالیات‌ستانی را متوقف می‌کند، زیرا افزایش فشار بر مردم باعث می‌شود که نارضایتی اجتماعی و فشار اقتصادی بیشتر شود و با توجه به این که بنگاه‌های تولیدی می‌شوند، با توجه به رکود تورمی در اقتصاد کشور وجود دارد، می‌تواند به تعطیلی بنگاه‌های تولیدی و همچنین بیکاری نیروی کار ختم تبدیل شود. بنابراین دولت در قبال مالیاتی که از مردم می‌کند، باید مسئولیت پذیر باشد و در این زمینه وظایف خود را انجام دهد.
اخذ مالیات باید توجیه داشته باشد
عباس عبدی تحلیلگر مسائل سیاسی و اجتماعی در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه در هر جامعه‌ای مردم می‌خواهند باهم زندگی کنند، اظهار داشت: «قاعدتا مردم نیاز به دولت دارند و این دولت مخارجی باید تامین شود. برخی از دولت‌ها به منابع زیرزمینی و غیرمالیاتی دسترسی کافی دارند، مانند دولت ما که در گذشته به درآمدهای حاصل از منابع کافی دسترسی داشته است.»وی افزود: «دولت اگر منابع کافی نباشد، تنها راه تامین نیازهای مالی دولت است، در چنین مواردی، اگر مقداری از مالیات دریافت شود، همان خدماتی است که می‌توان دریافت کرد و با کیفیتی که می‌دهد و رضایت مردم را نمی‌توان دریافت کرد. زیرا که خدمات زیادی وجود دارد که مردم نمی‌توانند آن را تأمین کنند و این کار را باید دولت انجام دهد.»
عبدی گفت: «در حالت دیگر اگر دولت زیادی از درآمد مردم و تولید کشور را (مثلا بالای 60 درصد را) دریافت کنید، باز هم مردم از این وضعیت ناراضی خواهند شد، زیرا دولتی که همه آنها را می‌توانند برای بهتر شدن زندگی کنند. و آسایش و انگیزه‌های برای توسعه باقی نمی‌گذارد. ممکن است دولتی دولتی درصد تولید کشور را بپردازد، و به همان نسبت هم خدماتی را ارائه دهد، اما اگر این درصد بالا برود، نارضایتی و مشکل درست کند، خواهد شد زیرا مردم می‌بینند که بخش اصلی درآمد آنها را دولت می‌برد بدون خدمات. خیلی بهتری نسبت به قبل ارائه دهد.»
این تحلیل مسائل اجتماعی اضافه کرد: «بنابراین نکته اول این است که مالیات استانی نباید از یک حدی فراتر برود، زیرا در این صورت مردم ناراضی خواهند شد، نکته دوم این است که از فعالیت های اقتصادی و تولیدی نباید بیش از حد برداشت شود. اقتصاددانان در چنین شرایطی توضیح می‌دهند که به عنوان مثال از فلان فعالیت‌های مالیاتی، این به ضرر اقتصادی جامعه است، چون مالیات شما را می‌گیرند، به بیان دیگر مالیات باید به گونه‌ای باشد که مانع از تولید و این قانون شود. خدمات مفیدی برای رشد اقتصادی به جامعه ارائه می شود بنابراین زیان افزایش مالیات از حد متعارف بیش از آن است. این فشار مالیاتی خطرناک است و اگر از یک حدی بالاتر رود بخش‌های مولد زمین‌گیر شده و اقتصاد جامعه با مشکل روبرو می‌شود.»
عبدی ادامه داد: «بنابراین برای هر میزان مالیاتی که می‌خواهد اضافه شود، باید دو توجیه داشته باشد، یکی از خدمات دولتی بهتر را نسبت به قبل ارائه می‌کند که وجود این خدمات باعث بهبود کل جامعه می‌شود و یکی دیگر از موارد را بهبود می‌بخشد. مالیات گرفته می شود که تاثیر منفی روی تولید و پیشرفت اقتصادی نمی گذارد، این دو مورد را رعایت کنید مشکلی پیش نمی آید. پس باید بپرسید که چگونه باید باشد؟ آیا از طرف دولت با آن خدمات ارائه می شود، یا خیر؟ آیا مردم از این خدمات رضایت دارند یا خیر؟ آیا این مالیات به تولید می‌کند یا نه؟ اگر پاسخ مثبت است.»
وی با اشاره به افزایش مالیات دولت را پاسخگو نمی‌کند، بیان داشت: «اخذ مالیات از مردم این امید را ایجاد می‌کند که مردم احساس کنند، که دولت پول آنها را می‌پذیرد و باید پاسخگوی خدماتی باشد که فشار می‌آورد تا دولت پاسخگو باشد. باشد، این به نظر بنده لحظه‌ای و آنی اتفاق نمی‌افتد و نیاز به زمان دارد، تا دولت پاسخگو باشد، این کار اگر دولتی باشد که بر پایه درآمدهای مالیاتی اداره می‌شود، پاسخگو نباشد بین مردم و دولت تنش به وجود می‌آید.»
عبدی بیان کرد: «درست است که دولت‌ها می‌خواهند خدماتی را به مردم ارائه دهند، اما مانع از رسیدن مردم شوند. به عنوان مثال، تعداد زیادی از پزشکان وجود دارند، که طبعا باید درآمدشان را بپردازد، اما اگر دولت کاری کند که جلوی درآمد آنها را بگیرد، آنها را هم در جایی می‌روند که به راحتی درآمد کسب کنند. بنابراین نباید مانع تولید ثروت و درآمد شود.»
وی افزود: «یکی از سیاست‌های غلطی که در ایران دنبال می‌شود، مانع از افزایش درآمد برخی حرفه‌ها و صنوف می‌شود، دولت با استفاده از قیمت‌گذاری‌های دستوری مانع از افزایش درآمد صنوف مختلف می‌شود، اما در مقابل برخی با استفاده از این قیمت‌ها از پول مفت استفاده می‌کنند. و مجانی راحت گیرشان می‌آید و ثروتمند می‌شوند و مالیات هم نمی‌دهند، اینها همگی خلاف منطق اقتصادی و تولید و رفاه است. مالیات را می‌پذیرد، اما نباید مانع از خلق ثروت مردم شود و می‌تواند آن را بپردازد، مشکل در ایران است که جلوی افزایش درآمد می‌شود.»
